Emigracja do innego państwa to poważna decyzja. Nawet jeśli wybierasz Norwegię, położoną stosunkowo blisko Polski i dobrze skomunikowaną z naszym krajem, warto dobrze się przygotować do wyjazdu. Także będąc już na miejscu możesz zadbać o formalności, które mogą znacznie ułatwić Ci życie na obczyźnie lub ewentualny powrót do Polski. Sprawdź, jakie dokumenty warto mieć będąc na emigracji w Norwegii.

Jakie dokumenty warto zabrać ze sobą do Norwegii?

• Dowód osobisty i paszport

Norwegia, mimo że nie należy do Unii Europejskiej jest blisko związana z państwami członkowskimi, w tym z Polską. Poza tym należy także do strefy Schengen. Dzięki temu obywatele Polski mogą przekraczać norweską granicę na podstawie dowodu osobistego. Paszport nie jest do tego konieczny.

Jeśli jednak planujesz wyjazd do Norwegii na dłużej, warto zadbać także o ten dokument. Możliwe, że będąc już na miejscu, będziesz chciał wyjechać do innych krajów, gdzie będzie on już niezbędny. Norweskie prawo bankowe wymaga go także podczas zakładania konta. Możesz również ubiegać się o paszport w polskiej ambasadzie w Oslo.

Pamiętaj, że aktualny dokument tożsamości to podstawa przy załatwianiu wszelkich formalności, zarówno w Polsce, jak i za granicą.

• Dyplomy, świadectwa ukończenia kursów i referencje

Jeśli wyjeżdżasz do Norwegii w celach zarobkowych zabierz ze sobą wszelkie dokumenty poświadczające Twoje wykształcenie i doświadczenie. Nie ograniczaj się tylko do tych najważniejszych. Norwegowie doceniają fachowców, dlatego każdy kurs czy szkolenie, które ukończyłeś, mogą mieć znaczenie podczas zatrudnienia. Podobnie jest w przypadku referencji od poprzednich pracodawców.

Nie rezygnuj z zabrania ich nawet jeśli masz już pracę w Norwegii. Nigdy nie wiesz, jak potoczą się Twoje losy, a zdalne odtworzenie takich dokumentów może okazać się czasochłonne lub niemożliwe. Pamiętaj, że najlepiej jest, aby były one przetłumaczone na język angielski i/ lub norweski.

• Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego lub dokument S1

Wyjeżdżając z Polski zawsze warto zadbać o możliwość leczenia za granicą. W tym celu dobrze, abyś uzyskał kartę EKUZ oraz rozważył wykupienie dodatkowych ubezpieczeń.

Aby otrzymać Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego konieczne jest wypełnienie odpowiednich wniosków on-line lub w oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia. Dokument ten jest wystawiany całkowicie bezpłatnie i potwierdza, że masz prawo do korzystania, na koszt NFZ, z opieki lekarskiej w czasie pobytu za granicą. Korzystasz z niej na takich samych warunkach, co osoby ubezpieczone w danym państwie. Pamiętaj jednak, że nie obejmuje to leczenia w instytucjach prywatnych. Dlatego przed wizytą u lekarza upewnij się, że prowadzi działalność w ramach publicznej opieki zdrowotnej.

Karta EKUZ nie jest jednak wystarczająca, jeśli przeprowadzasz się do Norwegii, lub innego kraju, na stałe. Jej posiadacze muszą się bowiem liczyć z wieloma obostrzeniami i ograniczeniami w leczeniu za granicą. Dlatego w przypadku emigracji zadbaj o dokument S1, na podstawie którego przysługuje Ci prawo do leczenia w znacznie szerszym zakresie. Lekarz nie będzie oceniał, czy leczenie jest konieczne przed Twoim powrotem do Polski, czy też może się odbyć już po powrocie. Będziesz mógł korzystać z leczenia planowanego, które nie przysługuje na EKUZ. Skorzystasz z niego na zasadach obowiązujących w kraju zamieszkania. Jednocześnie po zmianie miejsca zamieszkania nie utracisz prawa do leczenia również w Polsce. W trakcie każdego pobytu w kraju będziesz mógł skorzystać z leczenia, które będzie konieczne.

Co ważne, jeśli podejmiesz pracę lub rozpoczniesz działalność gospodarzą za granicą, nie będziesz już mógł korzystać z polskiego ubezpieczenia zdrowotnego. Wyjątek stanowią pracownicy delegowani i pracownicy służby cywilnej lub dyplomacji.

Jakie dokumenty warto załatwić będąc na miejscu, w Norwegii?

• Rejestracja pobytu

Jeśli przebywasz w Norwegii ponad 3 miesiące, musisz zarejestrować swój pobyt na policji norweskiej. Po znalezieniu pracy w Norwegii, należy wystąpić o zezwolenie na pobyt, co pozwala na przebywanie w kraju bez ograniczeń. Daje również dodatkową ochronę przed wydaleniem z kraju. Dla Polaków, jako obywateli Unii Europejskiej, ta procedura jest niezwykle prosta. Wystarczy, że zgłosisz się online, a potem potwierdzisz tożsamość na komisariacie policji. Nie musisz zgłaszać wyprowadzki w Polsce. Pamiętaj jednak, że zgłoszenie tego może wiązać się z dodatkowymi korzyściami podatkowymi, szczególnie jeśli przenosisz się na stałe.

• Certyfikat rezydencji podatkowej

Jeśli emigrujesz do Norwegii na stałe i przenosisz tutaj całe swoje życie, warto abyś rozważył ubieganie się o certyfikat rezydencji podatkowej. To zaświadczenie, które potwierdza miejsce zamieszkania podatnika w danym kraju w dniu uzyskania dochodu. Mówiąc prościej, to dokument, który jasno wskaże, gdzie aktualnie znajduje się centrum Twojego życia, a co za tym idzie gdzie płacisz podatki.

Certyfikat rezydencji podatkowej pozwoli Ci uniknąć podwójnego opodatkowania w Norwegii i w Polsce. W przypadku kiedy US w Polsce będzie miał jakiekolwiek wątpliwości dotyczące sposobu rozliczania przez Ciebie podatków, wówczas dokument z Norwegii udowodni gdzie jesteś rezydentem. To może pomóc Ci uniknąć rozliczenia się w obu państwach i zapłacenia ewentualnej różnicy podatku bądź kary, jeżeli tego rozliczenia nie złożysz. Z drugiej strony, jeśli posiadasz certyfikat rezydencji podatkowej w Norwegii to podlegasz norweskiemu prawu podatkowemu. Oznacza to, że musisz płacić podatki zgodnie z norweskim systemem podatkowym, ale możesz także korzystać z tutejszych ulg.

• Obywatelstwo

Jeśli mieszkasz w Norwegii od wielu lat możesz rozważyć ubieganie się o tutejsze obywatelstwo. Od niedawna jest to możliwe, bez konieczności rezygnacji z obywatelstwa polskiego. W 2020 roku Norwegia zmieniła przepisy dotyczące podwójnego obywatelstwa dla Polaków. Obywatele polscy nie muszą już zrzekać się swojego obywatelstwa, aby uzyskać norweskie. Dzięki temu możesz w pełni korzystać z praw obywatelskich obu państw.

Aby ubiegać się o obywatelstwo będziesz musiał spełnić szereg określonych wymogów, w tym odpowiednio długo mieszkać na terenie tego kraju. Przygotowując się do tej procedury korzystaj najlepiej z informacji na stronie Norweskiego Urzędu Do Spraw Cudzoziemców www.udi.no. Wówczas będziesz mieć pewność, że są one na bieżąco aktualizowane.