Po zaskakująco wysokich danych o inflacji, decyzja Norges Bank o ewentualnym obniżeniu stóp procentowych w marcu 2025 r. staje pod dużym znakiem zapytania. Choć jeszcze kilka miesięcy temu bank centralny sygnalizował możliwość poluzowania polityki monetarnej, najnowsze dane makroekonomiczne budzą sceptycyzm wśród ekonomistów.
Inflacja a stopy procentowe Norges Bank w 2025 roku
Lutowe dane o inflacji wskazują na wzrost cen o 3,6% rok do roku, co znacząco przewyższa cel Norges Bank wynoszący 2%. Inflacja w 2024 roku była niższa niż w roku poprzednim, jednak tempo jej spadku nie spełniło oczekiwań Norges Bank. Niemniej jednak tempo tego spadku było niższe od oczekiwań banku centralnego, a wzrost cen w lutym dodatkowo komplikuje sytuację.
Eksperci są podzieleni w ocenie, czy wzrost inflacji jest zjawiskiem przejściowym, czy bardziej trwałym trendem. Niektórzy twierdzą, że ceny mogą ponownie ustabilizować się na niższym poziomie, zwłaszcza że korona norweska zaczęła się umacniać, co w dłuższej perspektywie może pomóc w ograniczeniu inflacji. Z drugiej strony, rosnące ceny nieruchomości i dynamiczny rynek pracy mogą napędzać dalszy wzrost cen.
Rynek pracy a decyzja o stopach procentowych Norges Bank
Jednym z kluczowych czynników przemawiających przeciwko cięciu stóp procentowych jest stabilny rynek pracy. Bezrobocie w Norwegii pozostaje na niskim poziomie, co oznacza, że presja na zatrudnienie jest niewielka, a firmy nie mają większych trudności z pozyskiwaniem pracowników.
Dodatkowo, płace wciąż rosną w szybkim tempie, co może zwiększać siłę nabywczą Norwegów, ale także podtrzymywać presję inflacyjną, co jest szczególnie istotne w kontekście prognoz dotyczących wynagrodzeń w Norwegii w 2025 roku. W 2024 r. roczna dynamika płac osiągnęła 5,7%, co było wyższym wynikiem niż pierwotnie zakładano. Jeśli koszty wynagrodzeń będą dalej rosły, przedsiębiorstwa mogą podnosić ceny, co utrudniłoby osiągnięcie celu inflacyjnego Norges Bank.
Gospodarka Norwegii a polityka stóp procentowych w 2025 roku
Kolejnym istotnym czynnikiem wpływającym na decyzję Norges Bank są zmiany w polityce fiskalnej zarówno w Norwegii, jak i w Europie. Rząd norweski przewiduje większe wydatki publiczne, co może dodatkowo pobudzić gospodarkę. Dodatkowo, w krajach UE, w tym w Niemczech, planowane są wzrosty inwestycji publicznych, które mogą wpłynąć pozytywnie na wzrost gospodarczy w całym regionie. Taki rozwój sytuacji może sprawić, że Norges Bank uzna obniżkę stóp za zbędną.
MOTTY. WIĘKSZA SZANSA NA KREDYT
Eksperci podzieleni w kwestii stóp procentowych Norges Bank
Wśród ekspertów dominują dwa stanowiska. Z jednej strony Nordea Markets oraz DNB Markets już teraz odwołały swoje prognozy dotyczące cięcia stóp w marcu, wskazując na zbyt wysoką inflację i dobrą sytuację gospodarczą. Według nich Norges Bank może nie widzieć potrzeby luzowania polityki pieniężnej w tym momencie. „Inflacja jest znacznie wyższa, niż przewidywano, co sprawia, że Norges Bank może chcieć wstrzymać się z obniżkami” – mówi Kjetil Olsen, główny ekonomista Nordea Markets.
Z drugiej strony, niektórzy ekonomiści, jak Erica Dalstø z SEB, wciąż uważają, że marcowe cięcie jest możliwe. „Wciąż skłaniamy się ku cięciu w marcu, o ile w raporcie Regionalt Nettverk nie pojawią się żadne pozytywne niespodzianki” – zauważa Dalstø. Podkreśla ona, że bank centralny wcześniej wyraźnie sygnalizował obniżkę, a rezygnacja z niej mogłaby osłabić jego wiarygodność.
Decydujące znaczenie może mieć raport Regionalt Nettverk, który ocenia kondycję norweskich przedsiębiorstw. Według części analityków, jeśli raport wskaże oznaki spowolnienia gospodarczego, Norges Bank może uznać, że obniżka jest konieczna. W przeciwnym razie, jeśli dane pokażą stabilność lub wzrost, bank centralny może wstrzymać się z decyzją o cięciu stóp.
Czy Norges Bank zmieni swoją strategię dotyczącą stóp procentowych?
Wielu ekspertów zwraca uwagę na fakt, że Norges Bank od miesięcy przygotowywał rynek na cięcie stóp. Jeśli teraz z tego zrezygnuje, może to wpłynąć na jego reputację i przewidywalność działań.
Z drugiej strony, sytuacja makroekonomiczna zmieniła się w ostatnich tygodniach, głównie za sprawą niespodziewanego wzrostu inflacji, umocnienia korony norweskiej oraz zmian w prognozach dotyczących globalnego wzrostu gospodarczego. Dodatkowo, rosnące ceny nieruchomości i stabilny rynek pracy sprawiają, że presja na obniżenie stóp procentowych maleje. a bank centralny musi dostosować swoją strategię do nowych realiów.
Co zdecyduje Norges Bank? Stopy procentowe w 2025 roku
Aktualne informacje na temat polityki pieniężnej i decyzji Norges Bank można znaleźć na oficjalnej stronie banku centralnego: Norges Bank – Monetary Policy.
Podjęcie decyzji o obniżce stóp procentowych będzie wymagało wyważenia wielu czynników.
Czynniki przemawiające za cięciem:
- Norges Bank wcześniej jasno sygnalizował obniżkę.
- Możliwe, że wzrost inflacji jest chwilowy.
- Korona norweska zaczęła się umacniać, co może pomóc w ograniczeniu inflacji.
Czynniki przeciwne cięciu:
- Inflacja (3,6% w lutym) jest znacznie powyżej celu banku centralnego (2%).
- Bezrobocie jest niskie, co ogranicza presję na obniżki.
- Wzrost płac może dalej napędzać inflację.
- W Europie rośnie poziom wydatków publicznych, co może poprawić koniunkturę również w Norwegii.
„Krótka inflacyjna „szpilka” nie musi oznaczać długotrwałego problemu” – zauważa Kjetil Martinsen, główny ekonomista Swedbank. Ostateczna decyzja Norges Bank będzie zależała od wyników raportu Regionalt Nettverk oraz ewolucji sytuacji na rynkach międzynarodowych.
Jedno jest pewne – marcowe posiedzenie Norges Bank będzie kluczowe dla przyszłej polityki pieniężnej Norwegii.