Norwegia zbliża się do inauguracji przełomowego projektu – pierwszej na świecie komercyjnej usługi transportu i magazynowania dwutlenku węgla (CO₂). Na początku października otwarty zostanie dostęp do ogromnego podmorskiego magazynu na CO₂, co stanowi kluczowy krok w walce z globalnym ociepleniem.
Projekt Northern Lights ma na celu przechwytywanie emisji CO₂ z kominów fabryk w Europie i wstrzykiwanie ich do geologicznych zbiorników pod dnem morskim. Dzięki temu emisje te nie trafią do atmosfery, co przyczyni się do ograniczenia zmian klimatycznych.
Kluczowe Etapy Projektu
Na wyspie Øygarden, podczas ceremonii inauguracji, oficjalnie otwarto terminal przybrzeżny Morza Północnego. Tam skroplony CO₂ będzie transportowany łodzią, a następnie wstrzykiwany przez długą rurę na głębokość około 2,6 kilometra (1,6 mili) w celu trwałego przechowywania. Projekt, realizowany wspólnie przez norweską Equinor, anglo-holenderską Shell oraz francuską TotalEnergies, przewiduje pierwsze dostawy CO₂ do 2025 roku.
Początkowa zdolność magazynowania wyniesie 1,5 miliona ton CO₂ rocznie, z możliwością zwiększenia do pięciu milionów ton w drugiej fazie, jeśli popyt będzie wystarczający.
MOTTY. WIĘKSZA SZANSA NA KREDYT
„Naszym celem jest udowodnienie, że łańcuch przechwytywania i magazynowania CO₂ (CCS) jest wykonalny,” powiedział Tim Heijn, dyrektor zarządzający Northern Lights, w wywiadzie dla AFP. „Może to mieć realny wpływ na bilans CO₂ i pomóc w osiągnięciu celów klimatycznych.”
Wyzwania i Koszty
Technologia CCS jest skomplikowana i kosztowna, jednak jest wspierana przez Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC) oraz Międzynarodową Agencję Energetyczną (IEA). Jest szczególnie istotna dla przemysłów takich jak cement czy stal, które trudno jest dekarbonizować. Obecnie globalna zdolność przechwytywania CO₂ wynosi jedynie 50,5 miliona ton, co stanowi zaledwie 0,1% rocznych emisji na świecie.
Aby ograniczyć globalne ocieplenie do 1,5 stopnia Celsjusza od czasów przedindustrialnych, CCS musiałoby zapobiec emisji co najmniej miliarda ton CO₂ rocznie do 2030 roku, według IEA. Technologia ta jest nadal we wczesnych etapach rozwoju, głównie z powodu wysokich kosztów w porównaniu do cen emisji CO₂.
Wsparcie Publiczne i Finansowanie
„Wsparcie publiczne było i będzie kluczowe, aby takie innowacyjne projekty mogły się rozwijać, zwłaszcza że koszty CCS wciąż są wyższe niż koszty emisji CO₂ w Europie,” powiedziała Daniela Peta, dyrektor ds. publicznych w Global CCS Institute. Rząd Norwegii sfinansował 60% kosztów projektu Northern Lights, choć szczegóły finansowe pozostają poufne.
Kontrowersje i Krytyka
Projekt Northern Lights jest częścią ambitnego planu „Longship” o wartości 30 miliardów NOK (około 2,9 miliarda dolarów), z czego państwo dostarczyło 20 miliardów NOK. Plan obejmował stworzenie dwóch miejsc przechwytywania CO₂ w Norwegii, jednak rosnące koszty zmusiły zakład Hafslund Celsio w Oslo do przeglądu swoich planów.
Niektórzy ekologowie obawiają się, że technologia CCS może być pretekstem do przedłużania użycia paliw kopalnych i odciągania funduszy potrzebnych na odnawialne źródła energii. Wyrażają także obawy dotyczące ryzyka wycieków CO₂. „Northern Lights to ‘greenwashing’,” skrytykował projekt kierownik Greenpeace Norwegia, Frode Pleym, dodając, że cele projektu są nakierowane na dalsze wydobycie ropy i gazu.
Źródło: TheLocal.no
