W środę 23 kwietnia ruszyły negocjacje między centralą związkową LO a organizacją pracodawców Virke. Virke to norweska organizacja pracodawców zrzeszająca firmy z sektora handlu i usług. To ona odpowiada za negocjowanie układów zbiorowych z LO dla tysięcy pracowników w całym kraju. Stawką są zarobki około 22 700 pracowników sektora handlowego, biurowego i magazynowego w Norwegii. Jak informuje serwis FriFagbevegelse, w grę wchodzi planowana podwyżka średnio o 4,4% – ale nie wszyscy mogą na nią liczyć.
Kogo dotyczą negocjacje?
Negocjacje centralne obejmują tylko pracowników, którzy:
- są zatrudnieni w firmach należących do organizacji Virke,
- są objęci układami zbiorowymi (tariffavtale) zawartymi między LO a Virke.
Oznacza to, że pracownicy spoza tych układów nie są objęci tymi ustaleniami – i nie muszą otrzymać żadnej podwyżki.
Co dokładnie jest negocjowane?
Rok 2025 to tzw. mellomoppgjør (pośrednie negocjacje zbiorowe), w których rozmowy toczą się wyłącznie o wysokość wynagrodzenia, a nie o zmiany w warunkach pracy.
LO domaga się wzrostu wynagrodzeń, który przewyższy inflację i zwiększy siłę nabywczą pracowników. Wzorem dla negocjacji jest porozumienie zawarte wcześniej z NHO, gdzie ustalono tzw. „ramme” – czyli średni wzrost płac o 4,4%.
A co z lokalnymi negocjacjami?
Po ustaleniach centralnych część wzrostu pensji powinna zostać rozdzielona lokalnie – w poszczególnych firmach. I tu pojawia się problem.
Motty. Większa szansa na kredyt.
Zawnioskuj o kredyt gotówkowy lub refinansowy u nas.
💬 Christopher Beckham (szef związku HK) podkreśla, że w wielu firmach w ogóle nie dochodzi do lokalnych negocjacji, mimo że są one obowiązkowe według układów zbiorowych. Dlatego związki naciskają, aby większość podwyżki była gwarantowana centralnie, a nie pozostawiona decyzji pracodawców.
⚠️ Kto może nie dostać podwyżki?
- Osoby pracujące w firmach, które nie należą do Virke
- Osoby, których pracodawca nie podpisał układu zbiorowego z LO
- Pracownicy, dla których nie zostaną przeprowadzone lokalne negocjacje płacowe
Co z gwarantowaną stawką?
Dla wielu pracowników objętych tzw. Landsoverenskomsten (najbardziej powszechna umowa zbiorowa w sektorze handlu) obowiązuje mechanizm gwarancyjny, który zapewnia, że wynagrodzenie nie spadnie poniżej określonego minimum.
Ten system daje automatyczne podwyżki od 1 lutego, ale w 2025 roku nie został jeszcze aktywowany – trwają spory co do danych wyjściowych.
Podwyżki dla pracowników handlu w Norwegii 2025: co dalej?
- Jeśli LO i Virke się porozumieją – nowe stawki wejdą w życie od razu.
- Jeśli nie – sprawa trafi do mediacji (Riksmekleren).
- Jeśli mediacje nie przyniosą efektu – możliwa jest ogólnokrajowa akcja strajkowa w Norwegii
