Nowe prawo w Norwegii weszło w życie w czerwcu 2025 roku. Røykeforbud na placach zabaw, boiskach i w samochodach z dziećmi ma chronić najmłodszych przed szkodliwym wpływem dymu tytoniowego.
Zmiana dotyczy nie tylko przestrzeni publicznych, ale i prywatnych aut — to przełomowy krok, który stawia zdrowie dzieci ponad wygodą dorosłych. Jeśli więc jesteś rodzicem, opiekunem lub po prostu palaczem — koniecznie sprawdź, gdzie teraz nie wolno palić.
Røykeforbud na placach zabaw – co dokładnie obejmuje nowy zakaz?
Zakaz palenia obejmuje trzy kluczowe przestrzenie:
- wszystkie place zabaw,
- boiska i obiekty sportowe,
- wszystkie samochody, jeśli przebywa w nich osoba poniżej 18. roku życia.
Nowelizacja ustawy o szkodliwości tytoniu (tobakksskadeloven) została przyjęta przez Stortinget 4 czerwca 2025 roku. Norwegia dołącza tym samym do grupy krajów, które wprowadziły restrykcje dotyczące palenia w miejscach publicznych w trosce o zdrowie dzieci i młodzieży.
Norwegia zaostrza przepisy – dzieci mają prawo oddychać czystym powietrzem
Według danych Norges Astma- og Allergiforbund (NAAF), płuca dzieci są znacznie bardziej wrażliwe niż dorosłych. Ich rozwijający się układ oddechowy pochłania więcej dymu, co zwiększa ryzyko wystąpienia poważnych chorób, takich jak astma, infekcje dróg oddechowych czy zapalenie ucha. W skrajnych przypadkach ekspozycja na dym może prowadzić do zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej (SIDS) .
Stortinget mówi „tak” zdrowiu dzieci
Nowelizacja ustawy o szkodliwości tytoniu (tobakksskadeloven) została jednogłośnie przyjęta przez parlament. To efekt ponad dziesięcioletnich działań NAAF, które od lat walczyło o stworzenie wolnych od dymu przestrzeni, w których dzieci spędzają codzienność.
Motty. Większa szansa na kredyt.
Zawnioskuj o kredyt gotówkowy lub refinansowy u nas.
– „To historyczna chwila i duże zwycięstwo dla zdrowia publicznego” – komentuje Guro Birkeland, sekretarz generalna NAAF .
Nowe przepisy oznaczają, że:
- Nie wolno palić na placach zabaw i boiskach sportowych, niezależnie od tego, czy dzieci są w pobliżu.
- Zakaz palenia w samochodzie obowiązuje zawsze, jeśli w pojeździe przebywa dziecko poniżej 18 roku życia.
Nowe przepisy to część szerszego trendu dążącego do poprawy zdrowia publicznego i ochrony najmłodszych przed szkodliwymi substancjami. To nie jedyne zmiany, jakie ostatnio wprowadzono w Norwegii. Wcześniej pisaliśmy również o zakazie sprzedaży napojów energetycznych w szkołach, który również miał na celu poprawę zdrowia dzieci i młodzieży.
Zakaz energetyków w Norwegii – szkoły bez Red Bulla i Monsterów
Czy za złamanie zakazu grozi kara?
Choć póki co nie określono bezpośrednio wysokości kary, to zakazy tego typu w Norwegii są częścią prawa zdrowia publicznego. Na podstawie wcześniejszych przepisów, łamanie podobnych zakazów może skutkować:
- grzywną (bot),
- w niektórych przypadkach — zgłoszeniem do politiet (policji),
- np. za palenie w miejscach, gdzie jest to zakazane (takich jak restauracje), kara może wynosić od 2 000 do 5 000 NOK.
Możemy się więc spodziewać, że nowe regulacje również będą objęte podobnym reżimem egzekwowania prawa, choć pełne szczegóły zapewne pojawią się w wytycznych lokalnych gmin.
Co mówi nauka o biernym paleniu?
Bierne palenie, czyli wdychanie dymu tytoniowego przez osoby niepalące, zawiera te same toksyczne substancje co bezpośrednie palenie. Badania wskazują, że nie istnieje bezpieczny poziom ekspozycji na dym. W przypadku dzieci może on prowadzić do:
- chorób układu oddechowego,
- obniżonej wydolności płuc,
- zwiększonego ryzyka infekcji,
- zaburzeń rozwoju.
Właśnie dlatego nowe przepisy mają tak duże znaczenie – eliminują sytuacje, w których dzieci są bezpośrednio narażone na dym tytoniowy .
Czy to koniec zmian? Niekoniecznie
Choć nowe przepisy to znaczący krok naprzód, organizacje zdrowotne nie zamierzają się zatrzymywać. NAAF już teraz apeluje o wprowadzenie zakazu palenia na plażach, w parkach oraz ogródkach restauracyjnych, tak jak zrobiły to m.in. Francja, Hiszpania i Finlandia.
To może być kolejny etap na drodze do stworzenia całkowicie wolnego od dymu środowiska dla dzieci – zarówno w przestrzeni publicznej, jak i w domu.
